Kronik bel ağrısı olan hastalara aile hekimliği yaklaşımı: Ne kadar etkili?

Öz

Amaç: Kronik idiyopatik bel ağrısı (KİBA) olan hastaların biyopsikososyal ve multidisipliner yaklaşım ile tedavileri sonucunda ağrı, fiziksel bağımlılık, hayat kalitesi ve depresyon düzeylerindeki değişimin saptanması amaçlanmıştır.

Yöntem: KİBA olan 30 hasta randomize edilerek çalışma ve kontrol grubuna ayrılmış ve altı ay takip edilmişlerdir. Çalışma grubu hastalarına aile hekimliği ilkeleri uygulanmış, kontrol grubuna ek müdahalede bulunulmamıştır. Hastaların takipleri sonucunda, hayat kalitelerindeki, depresyon, ağrı ve fiziksel bağımlılık düzeylerindeki değişim; SF 36 hayat kalitesi ölçeği, Beck depresyon envanteri, Vizüel analog skalası ve Oswestry engellilik indeksi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Çalışma grubundaki hastaların egzersiz uyumlarının (p<0,001) kontrol grubuna göre daha fazla olduğu, hayat kalitesinin fiziksel güçlülük (p=0,03) ve ağrı (p<0,001) alt birimlerindeki artışın çalışma grubunda anlamlı olduğu bulundu. Ağrı şiddetindeki azalma hem çalışma grubunda (p=0,00, z=-2,85) hem de kontrol grubunda (p=0,02, z=-2,15) anlamlı bulunmuştur. Depresyon skorlarında gruplar arasında fark saptanmamıştır (p=0,24, z=-1,12). Çalışma grubundaki hastaların fiziksel bağımlılık düzeylerinde anlamlı azalma bulunmuştur (p=0,04, z=-1,95).

Sonuç: KİBA olan hastaların aile hekimliği yaklaşımı ile düzenli takip edilmeleri; egzersiz uyumunu ve hayat kalitesini arttırmakta, bel ağrısına bağlı fiziksel bağımlılık düzeylerini ise azaltmaktadır.